وبلاگ من

ماهواره ملی امید که در صا ایران به‌عنوان نخستین گام عملی کشور در عرصه بومی‌سازی فناوری فضایی از اسفند ۸۴ آغاز شد، دوشنبه شب ۱۴ بهمن با فرمان رئیس جمهوری با موفقیت به فضا پرتاب شد ودر مدار قرارگرفت.

اهداف پروژه ماهواره ملی امید

از آنجایی که پروژه امید اولین گام علمی در عرصه بومی سازی فناوری ماهواره بوده است لذا مهمتر و پیچیده‌تر از دستیابی به یک محصول بومی، ایجاد بسترهای لازم برای این صنعت خواهد بود. بر این اساس شناسایی صنایع داخلی و ظرفیت‌های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره و ایجاد بستر فعالیت‌های فضایی در شرکت‌های خصوصی بعنوان اهداف بسیار مهم این پروژه بوده است

برای اطلاعات بیشتر در رابطه با ماهواره امید به ادامه مطلب سر بزنید.

اهداف مهم پروژه امید در راستای بومی سازی صنعت ماهواره:

- شناسایی ظرفیت‌های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره

- ایجاد بستر فعالیت‌های فضایی در شرکت‌های خصوصی

- ایجاد فضای عملیاتی ساخت و تست ماهواره در تعامل با موشک حامل داخلی

ماموریت ماهواره امید

ماموریت فنی ماهواره امید به گونه‌ای تنطیم شده که بتوان با حداقل ریسک به حداکثر اطمینان در یک ارتباط ماهواره‌ای رسید.

از این رو ماموریت ماهواره‌ای امید به این صورت تعریف شده است:

برقراری ارتباط متقابل ماهواره و ایستگاه زمینی شامل ماموریت‌های:

- تعیین مشخصات مداری ماهواره پس از جدایش از موشک حامل.

- تله متری مشخصات زیرسامانه‌های ماهواره (ارسال اطلاعات داخلی ماهواره به ایستگاه زمینی) برای بررسی وضعیت ماهواره.

- ارسال فرمان از ایستگاه زمینی به ماهواره.

مشخصات فنی ماهواره امید

نوع ماهواره : مخابراتی

ابعاد کلی سازه در حالت بسته : cm 40*40*40

وزن : ۲۷ کیلو گرم

کنترل حرارات : پسیو

باند فرکانس : UHF

ساختار ایستگاه‌های زمینی ماهواره امید

- ایستگاه‌های رنجینگ (۴ ایستگاه)

- ایستگاه های تله متری و تله کامند(۳ ایستگاه)

- ایستگاه کنترل مرکزی (ا ایستگاه)

فناوری‌های کلیدی در پروژه

- تولید الکترونیک ماهواره

- تولید فرستنده و گیرنده فضایی

- فناوری QSM بعنوان فناوری حساس سازه‌ای در ماهواره

- فناوری TVT بعنوان فناوری حساس طراحی حرارتی ماهواره

- تست‌های محیطی فضایی بعنوان بالاترین رده کیفی قطعات

- فناوری بکارگیری GPS فضایی بخصوص در ماهواره بدون پایداری امید

- فناوری Ranging

- فناوری شبیه‌سازی پرواز ماهواره

- مهندسی سامانه فضایی بصورت کاملاً بومی

- اثبات وجود ماهواره در مدار

- تعیین دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا

- ارتباط تله متری تله کامند با ماهواره

- تهیه نرم افزارهای گزارش گیری برای تحلیل اطلاعات تله متری

مراحل اجرای پروژه

این پروژه از پانزدهم اسفند ماه سال ۱۳۸۴ آغاز گردید و طی ۲ سال آماده انجام تست‌های مشترک شد. قطعاً یکی از گلوگاه‌های هر پروژه برای کشوری که تجربه قبلی آن را نداشته باشد، طراحی سامانه‌ای آن خواهد بود و با توجه به ماهیت پیچیده پروژه‌های فضایی، حساسیت طراحی سامانه‌ای آن دو چندان خواهد بود.

از نقاط بسیار برجسته این پروژه این است که طراحی سامانه‌ای ماهواره امید بصورت کاملاً بومی توسط متخصصان داخلی انجام شده است. دستیابی به تجربه طراحی سامانه‌ای یک پروژه فضایی خود به تنهایی از موفقیت‌های بسیار بزرگ این پروژه می‌باشد و این دستاوردی است که آهنگ حرکت پروژه‌های آتی را بسیار سریع خواهد نمود.

طراحی سامانه‌ای ماهواره امید با توجه به شرایط و امکانات داخلی طی سه ماه نهایی گردید و پس از آن طراحی اولیه زیرسامانه‌های ماهواره با هدف تعیین مشخصات کلیدی و تفصیلی هر کدام آغاز گردید.

هدف از این مرحله (طراحی زیرسامانه‌ها) رسیدن به مرحله ساخت نمونه‌های آزمایشگاهی هر یک از زیرسامانه‌ها بود تا بتوان طراحی انجام شده را بصورت آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار داد.

البته اتمام این مرحله به معنی نهایی شدن طراحی نبود و کلیه مشخصات طراحی در مراحل بعدی پروژه و توسط آزمایش‌های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت و اصلاحات مورد نیاز در طراحی اعمال گردید.

در واقع مرحله طراحی تفصیلی زیرسامانه‌ها تا مراحل پایانی پروژه ادامه داشته است. در مرحله ساخت نمونه آزمایشگاهی، کلیه اشکالات و اصلاحات عملکردی ناشی از طراحی اولیه مشخص و مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به آخرین اصلاحات بدست آمده، مرحله ساخت نمونه مهندسی ماهواره آغاز گردید.

هدف در این مرحله، دستیابی به یک نمونه کامل ماهواره از لحاظ مشخصات فیزیکی و عملکردی بوده است. در این مرحله فارغ از تحمل ماهواره در برابر شرایط محیطی، عملکرد قسمتهای مختلف بصورت مجزا و کل ماهواره بصورت تجمیعی مورد بررسی قرار گرفت.

با توجه به عدم تجربه قبلی کشور در خصوص انجام تست‌های مورد نیاز یک محصول فضایی، تلاش‌های ارزشمندی در خصوص شناسایی و یا تجهیز امکانات داخلی برای انجام چنین تست‌هایی صورت پذیرفت.

تست نمونه مهندسی ماهواره توانست شرایط کار را برای ساخت نمونه پروازی هموار سازد. تست‌هایی که برای نمونه پروازی ماهواره در نظر گرفته شده بود، مطابق استانداردهای معتبر فضایی و با توجه به شرایط داخلی کشور تنظیم شده بود.

خوشبختانه تمهیداتی که در طراحی برای تحمل شرایط محیطی شامل لرزه‌های ناشی از موشک حامل، تغییرات دمایی بسیار زیاد در مدار زمین و شرایط خلأ، اندیشیده شده بود با انجام موفق تست‌های محیطی اثبات گردید و بدین ترتیب اولین ماهواره بومی جمهوری اسلامی ایران آماده پرتاب گردید.

دستاوردهای پروژه امید

· ساخت اولین سامانه فضایی بومی جمهوری اسلامی ایران

· بومی سازی فناوری فضایی به عنوان قطب مهم مولد دانش و فناوری در سایر صنایع

· اقتدار ملی از منظر دستیابی و تسلط به فضا

· نقطه عطف در صنعت فضایی کشور

· ورود اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان رشته‌های مختلف مهندسی به عرصه‌های عملی فضایی

· شناسایی ظرفیت‌های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره

· ایجاد بستر فعالیت‌های فضایی در شرکت‌های خصوصی

· ایجاد فضای عملیاتی ساخت و تست ماهواره و ایستگاه‌های زمینی در تعامل با موشک حامل داخلی

· طراحی و ساخت اولین ایستگاه کنترل و هدایت ماهواره‌ها در سطح کشور بصورت بومی به دست متخصصین صا ایران

· کسب بستر علمی طراحی و ساخت آنت‌های یاگی

· دستیابی به دانش طراحی سیستم‌های سروسیستم کنترل آنتن ردگیر ماهواره

· کسب دانش بالستیک مدار و اختلالات فضایی تأثیر گذار ماهواره‌ها

· طراحی نرم افزارهای مونیتورینگ و کنترل ماهواره

· طراحی نرم افزارهای پردازش کدینگ و رمزگذاری داده‌های تله متری، تله کامند

· طراحی نرم افزارهای جستجوگر ماهواره (رنجینگ ،داپلر،تک ایستگاهی)

· کسب دانش فنی طراحی و ساخت پایه وسازه و ساختارایستگاه‌های TT&C میکروماهواره

· کسب تجربه ارتباط مخابراتی بین تجهیزات ایستگاه زمینی و تجهیزات ماهواره

· کسب تجربه ردگیری و دریافت سیگنال از ماهواره های عملیاتی توسط ایستگاه زمینی بومی

آشنایی با ماهواره‌بر سفیر ۲

همشهری آنلاین: «ماهواره بر سفیر۲» موشک حامل ماهواره از کلاس سبک است که می‌تواند ماهواره‌ای سبک را در مدار LEO قرار دهد

کمترین ارتفاع مدار آن ۲۵۰ کیلومتر و ارتفاع اوج آن در حدود ۵۰۰ کیلومتر است. «ماهواره بر سفیر۲» دو مرحله‌ای بوده و در هر مرحله از موتورهای جداگانه استفاده شده است.

بخش محموله نیز بر روی مرحله دوم نصب می‌شود، محموله متشکل از ماهواره، آداپتور و فیرینگ است.

فیرینگ پوشش محافظ دو تکه‌ای است که بر روی مرحله دوم نصب شده و ماهواره را در بر می‌گیرد و از آن در برابر شرایط نامساعد محیطی محافظت می‌کند، این پوشش به محض خروج از جو باز شده و جدا می‌شود. طول «ماهواره بر سفیر۲»در حدود ۲۲ متر، قطر آن ۱ / ۲۵ متر و وزن آن بیش از ۲۶ تن است.

«ماهواره بر سفیر۲» اولین حامل ماهواره ساخت ایران است و با پرتاب موفق آن، توانایی کشور در قراردادن محموله های سبک در مدار پایین زمین به اثبات می رسد.

ماموریت سفیر قراردادن ماهواره امید به وزن حدود۲۷ کیلوگرم در مداری به ارتفاع حضیض ۲۵۰ کیلومتر است.

سابقه فنی:

ارسال محموله به فضا معمولاً با موشک‌های غول پیکر انجام می‌شود و تنها مراکزی می‌توانند وارد این مقوله شوند که ساختار کارشناسی و فناوری لازم را دارا باشند.

نکته مهم این که در «ماهواره بر سفیر۲» بیش از ۱۰ هزار تنوع قطعه به کار رفته است.

سهم قطعات پیچیده صنعتی در آن قابل توجه است و تمام قطعات تولیدی آن در صنایع داخلی ساخته می‌شود.

صنایع تولید بخش‌های مختلف «ماهواره بر» :

الف: بخش طراحی و تحقیقات

برای تحقیقات، طراحی و تولید یک «ماهواره بر» بخش طراحی با توجه به انتظارات کارفرما طراحی کلان «ماهواره بر» را انجام می‌دهد و سپس مشخصات مورد نیاز خود را از   مجموعه‌های موتور و پیشرانه، سوخت، هدایت و کنترل، سازه و محفظه ماهواره معلوم    می‌کند.

پس از آن صنایع سیستم، به عنوان کارفرما برای سازنده اجزاء فوق عمل کرده پروژه‌های مختلفی برای هر یک از صنایع تعریف می‌کند.

ب: صنایع موتور

«ماهواره بر سفیر ۲» دارای دو موتور مرحله یک و مرحله دو می‌باشد که هر دو در این صنایع ساخته می‌شود. موتور مرحله اول که موتور اصلی پرتاب می‌باشد قادر است محموله ۲۶ تنی را تا ارتفاع ۶۸ کیلومتر حمل نماید و پس از آن با جدایش مرحله اول مامویت موتور مرحله دوم شروع می‌شود که خود از دو موتور تشکیل شده است و علاوه بر ایجاد پیش رانش با تغییر زوایه امکان کنترل مرحله دوم سفیر را فراهم می‌نماید. در صنایع موتور فرآیندهای پیچیده‌ای در ساخت قطعات، محفظه موتور، انژکتورها و توربوپمپ‌ها وجود دارد که تماماً با توان داخلی انجام می‌شود.

ج: صنایع سازه

سازه‌های فضایی به خاطر نوع کابرد از ویژگی‌های خاص برخوردارند، و علاوه بر سبک بودن بایستی دارای تحمل خوب مکانیکی باشند تا در برابر فرکانس‌های لرزش و تنش‌ها و فشارهای درونی و بیرونی مقاومت نمایند.

لذا نیاز به تخصص بالای طراحی و فناوری قابل قبول تولید می‌باشد تا مواد مورد نظر انتخاب شده و اجزاء ساخته شوند و به روش‌های علمی و مهندسی اتصالات صورت گیرد‌.

د: صنایع سوخت

«ماهواره بر ها» در جهان از سوخت‌های خاص استفاده می‌نمایند که تامین آن‌ها به هیچ وجه از منابع خارجی میسر نمی‌باشد لذا در این صنایع تاسیسات صنعتی سوخت‌های مورد نیاز ایجاد شده که توانایی تامین نیازهای صنایع موتور و بخش‌های تحقیقاتی را دارا می‌باشد. مهندسین طراحی در این صنایع بدون نیاز به کمک خارجی کارخانجات لازم را طراحی و به بهره برداری رسانیده‌اند.

هـ: صنایع هدایت کنترل

در این صنایع ده‌ها مجموعه الکتریکی و الکترونیکی که در سامانه پرتاب ماهواره کاربرد دارند، طراحی و ساخته می‌شود. قطعات الکترونیک را بخش آماد تهیه می‌کند و قطعات تولیدی در بخش‌های صنعتی تولید می‌شوند بلوک‌های کامپیوتر پرواز، سیستم ناوبری، منابع تغذیه، باطری‌ها، عملگرها، فشارسنج‌ها، کابلاژ و کلیه تسترهای ذاتی بلوک ها، تستر «ماهواره بر» و تستر پرتاب در این صنایع طراحی و ساخته می‌شوند.

و: صنایع تجهیزات پرتاب

در این صنایع کلیه تجهیزات حمل و آماده سازی «ماهواره بر» و تجهیزات میدان تست و پرتاب «ماهواره بر» ساخته شده و نصب می‌گردند برج سرویس مستقر در میدان نیز در این صنایع طراحی و ساخته شده است. همچنین آماده سازی قبل از پرتاب و شارژ سوخت در این میدان انجام می‌شود.

ز: صنایع ساخت سنسور

در صنایع هوافضایی ساخت سنسورهای شتاب و سرعت از عوامل تعیین کننده و توانمندی در این زمینه گام مهمی در ساخت سیستم‌های ناوبری است

• درباره
• آخرین نوشته ها

محمد جواد مسعودیان

جواد هستم، بیست و سه سالمه و برنامه نویسی را از حدود ۱۵ سالگی شروع کردم. تخصص اصلی من برنامه نویسی PHP هست ولی در زمینه های دیگه برنامه نویسی هم تجربه دارم. برنامه نویسی مثه خوراک منه و عاشقش هستم

آخرید نوشته های محمد جواد مسعودیان (نمایش همه )

• مشخصات کلی ماهواره ی امید - فوریه ۱۶, ۲۰۰۹